Türk Tabipleri Birliği (TTB), Sıhhat ve Toplumsal Hizmet İşçileri Sendikası (SES), İnsan Hakları Derneği (İHD) ve Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), Dünya İnsan Hakları Günü’nde Covid-19 pandemisindeki sıhhat ve ömür hakkı ihlallerinden sorumlu bakanlar ve kamu vazifelileri hakkında hata duyurusunda bulundu.
TTB, SES, İHD ve TİHV, Covid-19 pandemisi periyodunda gerçekleşen 200 bini aşkın fazladan mevt ve milyonlarca insanın salgının yönetilmemesine bağlı ertelenmiş sıhhat hizmetleri nedeniyle yaşadığı sıhhat hakkı ihlallerindeki sorumlulukları nedeniyle Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım ile Cumhurbaşkanlığı Sıhhat ve Besin Siyasetleri Şurası üyeleri hakkında kabahat duyurusunda bulundu.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan kabahat duyurusunda; bireylerin ve toplumun refah, huzur ve memnunluğunu sağlamanın “sosyal devlet”in en temel prensibi olduğu belirtilirken gerek memleketler arası hukuktaki gerek Anayasa’daki ilgili unsurlara atıf yapıldı.
“YAŞAM VE SIHHAT HAKKI İHLALİNDEN SORUMLUDURLAR”
Covid-19 pandemisi müddetince alınan ve alınmayan önlemlerden de kelam edilen metinde şu tabirler yer aldı:
“Salgın hastalıkla uğraşta tüm kararların tıp biliminin gereklerine uygun olarak Sıhhat Bakanlığı tarafından alınması gerekirken, mevzuatta belirlenen yetkinin kullanılmaması nedeniyle oluşan hak ihlallerinden Sıhhat Bakanı sorumludur. (…) İdari kolluk yetkisinin hedefi Anayasa’da devlete ve hükümete verilen misyonların yerine getirilmesini temindir. Tıbbi olmayan münasebetlerle açık tutulan işyerlerinin kontrolünün yapılmaması nedeniyle Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı hak ihlallerinden sorumludur. (…) Sıhhat Siyasetleri Konseyi üyeleri sıhhat siyasetinin belirlenmesi vazifelerini yerine getirmemeleri nedeniyle ömür ve sıhhat hakkı ihlalinden sorumludur.”
“ÖLÜMLERDEN SİYASİ OTORİTE SORUMLUDUR”
Kabahat duyurusu metninde sıhhat çalışanlarının şahsî hami donanımlarının sağlanmaması, zorla çalıştırma, aşılamanın bilimsel gereklere uygun yapılmaması, şeffaflıktan mahrumluk üzere uygulamalar sıralandı. “Sağlık ve Hayat Hakkı Kapsamında Tıbbi Veriler” başlıklı ek evrakında ise COVID-19 salgını bağlamındaki ömür hakkı ihlallerine, bilhassa de fazladan ölümlere ait detay değerlendirmeler ve bilgiler yer aldı.
Evrakta, sıralanan etkenler, tanımlanan eksikler ve alanda tedbire emeliyle uygun adımların atılmaması nedeniyle meydana gelen ölümlerden kaçınılmaz olarak siyasi otoritenin sorumlu olduğu belirtildi. Cürüm duyurusu metninde, vazifelerini berbata kullanan kamu vazifelileri hakkında kamu davası açılması talep edildi.
BASIN AÇIKLAMASINA MÜSAADE VERİLMEDİ
Hata duyurusunun akabinde kurum temsilcileri tarafından Ankara Adliyesi önünde bir de basın açıklaması yapılmak istendi. Lakin polis, “valiliğe müracaatta bulunulmamasını” gerekçe göstererek açıklamayı engelledi. TTB Merkez Kurulu Lideri Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı, polis amirlerinin bu haline Dünya İnsan Hakları Günü’nde olduklarını hatırlatarak “Bu günde bir hak ihlaline yol açmanız, hem kabahat hem de utanç verici” yanıtını verdi.
Sözcü
