Doğal afetlerin tabiattaki istikrar konusu ile birlikte anlatılması çocukların neden sonuç bağlantısını anlamasını sağlayacaktır. Ayrıyeten iklim krizi, doğal kaynaklar, çok tüketim ve sürdürülebilirlik hakkında farkındalık geliştiren çocuklar yaşlarına nazaran tahlilden yana sorumluluk almaya daha istekli olacaktır.
Doğal afetler vakti evvelden bilinmeyen, şiddeti ve etkileyeceği alan varsayım edilemeyen, çok sayıda can ve mal kayıpları ile sonuçlanabilen tabiat olaylarıdır. Bilimsel araştırmalar sıcaklığın dünya genelinde 1 artmasının doğal afet oluşum riskini 30 arttırdığını göstermekte. Birleşmiş Milletler’in 13 Ekim Memleketler arası Afet Risklerinin Azaltması Günü münasebetiyle yayınladığı rapora nazaran son 20 yılda dünya çapında yaklaşık 7 bin 348 büyük afet meydana geldi. Bu afetler sonucunda 1,23 milyon kişi hayatını kaybetti, 4,2 milyar insan direkt yahut dolaylı olarak etkilendi ve 2,97 trilyon dolarlık ekonomik kayıp yaşandı.
2021 yılında Türkiye’de yaşanan yangınlar, sel felaketleri üzere afetlerden etkilenen kümeler ortasında en hassas ve savunmasız olanlar çocuklar ve gençler. Afete hem direkt hem de dolaylı olarak maruz kalan çocukların ruhsal sıhhatinin korunması için yaş periyotlarına nazaran atılacak pek çok adım bulunuyor. Kimi çocuklar doğal afetleri hiç yaşamadığı halde konutta, okulda, teknolojik aygıtlarda karşılaştıkları görseller ve haberler nedeniyle önemli telaşlar duymakta. Çocuklar en çok da muhtemel bir doğal afetin hayatlarında yol açacağı değişikliklerden, meçhullükten ve meselelerden korkmakta. İTÜ Geliştirme Vakfı Okulları Rehberlik Kısmı bu bahiste ailelere yol gösterecek teklifler hazırladı.
Ebeveynler öncelikle kendi korku ve endişe düzeyini fark etmelidir
İstikrarda kalmak, kendinize iyi gelen formülleri keşfetmek ve hislerinizin vücudunuzda yarattığı değişiklikleri gözlemlemek başlangıç adımlarınız olabilir. Bu ferdî toparlanma süreci, çocuklarınıza muhtemel durumları anlatırken istikrarlı bir yetişkin tavrıyla yaklaşabilmenize imkan sağlayacaktır. Ebeveynler böylelikle olumlu düşünerek süreçte tahlil odaklı bir yerde duracaktır.
Çocuğun yansılarını gözlemleyin ve durum değerlendirmesi yapın
Çocuğunuzun olaylara yansılarını güzelce gözlemleyin. Hislerini nasıl yaşadıklarını, vücutlarında ve günlük rutinlerinde ne üzere değişikliklere yol açtıklarını takip edebilmek dayanak sürecinde kıymetli bir adımdır. Bu müşahedenin akabinde yaşadıklarının olağan olduğunu hissettirmek karamsar ve korkulu his durumlarına iyi gelecektir.
Hisler hakkında konuşun, konuşmak istemiyorsa onu anladığınızı hissettirin
Okul çağı çocuklarında hislerin konuşulması çok değerlidir. Bir hissin düzenlenmesi için farkında olmak ve o duyguyu tabir edebilmek gerekir. Çocuğun üzüldüğü, karamsarlığa kapıldığı anlarda çabucak hissini değiştirmeye çalışmak yerine, ‘Üzgünsün, ağlamak istiyorsun biliyorum, bu çok olağan, ağlamak da gülmek kadar hayatımızın içinden bir aksiyon.’ üzere kabul alanı yaratan tabirlerle çocuklarınıza anlaşıldığını hissettirebilirsiniz. Bazen de söz etmek istemediği anlar olabilir, bu üzere durumlarda varlığınızı, onu anladığınızı bilmesi itimat hissini arttıracaktır.
Sorularına cevap verin
Çocuklar merak ettikleri hususlarla ilgili en güvendikleri şahıslardan gerçekçi, kısa ve anlaşılır yanıtlar bekler. Bu noktada yaşanılan bir olay ya da doğal afetlerle ilgili size sorduğu sorularda başında karmaşık bir şema oluşturmayacak, korku yaratmayacak halde net karşılıklar vermeniz destekleyici olacaktır.
Afetler ve tabiatın istikrarı hakkında çocuklarınızı bilgilendirin
Bilginin paylaşıldığı an çocuğunuzun nasıl bir his durumu içinde olduğu da hayli kıymetlidir. Bu sebeple doğal afetlerle ilgili çocuğunuzla bilgi paylaşımı yaptığınız sırada sakin ve dinlenmiş olması; karamsarlık, tasa ve gibisi hisleri yaşamadan evvel kendini inançta hissettirecek inançlı bilgi kaynaklarını edinmesini sağlar. Doğal afetleri tabiattaki istikrar konusu ile birlikte anlatmanız onların neden sonuç ilgisini kavramasını; iklim krizi, doğal kaynaklar, çok tüketim ve sürdürülebilirlik hakkında farkındalık geliştirmesini ve yaşına nazaran tahlilden yana sorumluluk almaya istekli olmasını sağlayacaktır.
Karamsarlık ve çaresizlik hissini yardımlaşarak aşın
Toplumsal yardımlaşmanın ehemmiyetini, olaylar karşısında alınan ferdi tedbirleri somut tabirler ve örneklerle anlatabilir yaşına uygun yardım faaliyetlerine birlikte katılabilirsiniz. Yaşanan inanılmaz olaylarda, dayanışma ve aksiyona geçmek, karamsarlık ve çaresizlik hissini aşmaya yardımcı olacaktır.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
Beyaz Haber Ajansı
