Bağışıklık sistemini güçlendirmek için kâfi C ve D vitamini tüketmek gerektiğini belirten Prof. Dr. Osman Erk değerli tavsiyelerde bulundu.
İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk anlattı:
Bağışıklık sistemi bedenin en karmaşık sistemidir. Kanser ve enfeksiyon üzere hastalıklar genel olarak bağışıklık sisteminin yetersiz olması ile ilgili hastalıklardır. Bağışıklık sistemini güçlendirmek için kâfi C ve D vitamini tüketmek gerekir.
VİRÜSLERLE SAVAŞIR
C vitamini, antioksidan özelliğe sahip suda eriyen bir vitamindir. Tüm antioksidanların en sıra dışı olanı, en kıymetlisidir. Bağışıklık sistemini güçlendirir, virüslere karşı önemli antiviral tesirler gösterir. Organlardaki bağ dokusunu oluşturan kolajen sentezini arttırarak enfeksiyon ve kanser hücrelerinin etrafa yayılmasını maniler. C vitamininin birçok organ ve sistem üzerinde değişik tesirleri kelam hususudur. C vitamini öncellikle organların, damarların, diş ve kemiklerin çatısını teşkil eden, büyüme ve tamiri için gerekli olan kolajenin oluşumunda rol oynar. Kolajen oluşumu dokularda bulunan kanser tipi hastalıkların ve enfeksiyon etkenlerinin yayılımını engellemede değerli rol oynamaktadır. C vitamini bağışıklık sisteminin en çok gereksinim duyduğu bileşiklerden biridir, viral ve bakteriyel enfeksiyonların önlenmesinde, üst teneffüs yolu enfeksiyonlarının önlenmesi ve tedavisinde tesirli olmaktadır.
Enfeksiyon C vitamini gereksinimini arttırır
Enfeksiyon periyodunda bedenin C vitamini gereksinimi en az 10 kat artar ve bağışıklık sistemi savaşçılarının C vitamini ile yüklü olmaları gerekir. C vitamininin bilinmeyen kıymetli özelliklerinden biri ziyanlı unsurları etkisiz hale getirerek idrarla atılımını sağlamasıdır. Bu istikametiyle şelatör bileşiklerden (vücutta biriken ziyanlı metallerle birleşip onların atılımını sağlayan organik moleküller) biri olarak tanımlanır. Tüm vitaminler ve antioksidanlar içinde C vitamininin farklı bir pozisyonu vardır.
C vitamini hangi besinlerde bulunur?
Günlük tavsiye edilen C vitamini muhtaçlığı yaklaşık 100 mg kadardır, sigara içenlerde bu gereksinim artmaktadır. İnsanların büyük bir kısmı daha çok hayvansal besinlerle ve işlenmiş besinlerle beslendikleri için C vitamini seviyeleri düşüktür. En fazla C vitamini barındıran besinler sanılanın tersine brokoli, biber, kivi ve limondur. Portakal, greyfurt ve mandalinada C vitamini daha azdır. 100 gram brokoli, biber, kivi ve limonda 100 mg C vitamini vardır. Portakal, greyfurt ve mandalina ise daha az C vitamini içerir. C vitamini dışardan besinlerle alınmak zorundadır.
Hem vitamin hem hormon: D vitamini
D vitamini bir vitamin ve hormon olduğu üzere bedenin başka birçok hormon işleyişini de düzenlemektedir. Düşük D vitamini düzeyleri birçok hastalık ile bağlıdır. Kanser, kalp damar hastalıkları, otoimmün hastalıklar, enfeksiyon hastalıkları ve ruhsal problemler bunlardan başlıcalarıdır. D vitamini, bir güneş vitaminidir. Yalnızca besinlerle gerekli olan ölçülerde D vitamini elde etmek mümkün değildir. D vitamini eksik olduğunda bilhassa çocuklarda enfeksiyonlara eğilim artar, bağışıklık karşılığı bozulur. D vitamininin lökosit işlevlerini düzenleyici ve güçlendirici tesiri vardır.
Yaşlı ve şişmanlarda D vitamini düşüktür
Çağımızın en yaygın hastalıklarından biri olan obezitede D vitamini eksikliği epeyce sıktır, zira yağ hücreleri D vitaminini alarak, kullanılmasına müsaade vermez. İlerleyen yaşla birlikte ciltte daha az D vitamini sentezleyebilir. Bu da beslenme yetersizliği ile birlikte yaşlılarda D vitamini eksikliğinin en kıymetli nedenidir. Uzun mühlet kapalı alanlarda bulunmak da D vitamini eksikliğine yol açar. Günlük D vitamini muhtaçlığı yaşa ve bireye nazaran değişir. Bu nedenle günlük destek kesinlikle tabip teklifiyle alınmalıdır.
Besinler D vitamini muhtaçlığını karşılamaz
Hayvansal ve bitkisel besinler D vitamini muhtaçlığını karşılayamaz. Yaz aylarında ve güneşli öbür günlerde güneş ışınlarının çok dik gelmediği saatlerde, güneş kremi kullanmadan 20-30 dk güneş ışınlarına maruz kalmak D vitamini gereksinimi ve depolanması için zaruridir. Güneş kremi kullanmak D vitamini üretimini engelleyebilir. Yaz aylarında depolanan D vitamini bütün yıl boyunca gereksinimi karşılayamaz. Yaz ayları dışında da güneş ışınlarına maruz kalmak sıhhat açısından kıymetlidir. Yaz aylarında güneş ışınlarının dik olarak dünyaya ulaştığı 10-17 saatleri dışında güneşlenmek deri kanserine karşı esirgeyicidir ve kâfi D vitamini sağlar. Kış aylarında ise 10-17 saatleri ortasında güneş ışınlarına maruz kalmak azamî fayda sağlar. Güneş ışınlarının kanserojen olabileceği fikri bilhassa yaşlılarda D vitamini yetersizliğine yol açmıştır.
Eksikliği nasıl anlaşılır?
D vitamini seviyeleri kanda 25 (OH) D vitamini tayini ile kolay kolay tespit edilebilir. Bilhassa kış aylarında D vitamini seviyeleri tespit edilmeli ve gerekirse D vitamini desteği yapılmalıdır. D vitamini seviyeleri düşük olanlarda tartışmalı olmakla birlikte günde 1000-2000 İÜ D vitamini desteği yapmak kâfi olacaktır.
Sözcü